Stres szkolny nie jest niezwykłym zjawiskiem, ale rodzicom ciężko jest dostrzec, że dziecko zmaga się z napięciem. Bardzo często sami narzekają na stresujący tryb życia, twierdząc, że szkoła przy dorosłym życiu i pracy jest jak wakacje. Prawda jest jednak zupełnie inna. Już naprawdę małe dzieci mogą zmagać się z ogromnym stresem związanym z pierwszym dniem w szkole, nową klasą, ale także samym uczęszczanie do szkoły, pracami domowymi, odpowiedzią ustną czy klasówką.
Zadaniem rodziny jest okazywanie wsparcia i pomocy. Rodzice muszą rozumieć, że szkoła może być miejscem, gdzie nie każdy czuje się dobrze. Nie każde dziecko jest lubiane i dobrze się uczy. Czasami potrzebuje też czasu, by odnaleźć się w nowej sytuacji i grupie rówieśników. Z pomocą rodziców lepiej i łatwiej przejdzie przez proces adaptacji. Szczególnie gdy w domu będzie czekał ktoś, kto zawsze wysłucha i pomoże.
PRZYCZYNY STRESU SZKOLNEGO
Dzieci spędzają w szkole prawie tyle czasu ile dorośli w pracy, a przecież na tym ich rola się nie kończy. Po powrocie do domu zasiadają do odrabiania lekcji, czytania lektur czy nauki do klasówki.
JAKIE SYTUACJE WYWOŁUJĄ STRES SZKOLNY U DZIECKA?
- Problemy w nauce: źródłem stresu są problemy z przyswajaniem materiału, odrabianiem lekcji czy zaliczaniem klasówek. Czasami wystarczy, że dziecku raz powinie się noga, by nie potrafiło już wybrnąć z trudnej sytuacji.
- Trudności adaptacyjne: nie każde dziecko z łatwością nawiązuje relacje i szybko odnajduje się w nowej grupie osób. Stres może wynikać z samotności, braku wsparcia i bliskich przyjaciół.
- Wyśmiewanie przez rówieśników: to częsta przyczyna stresu u dzieci. Gdy z jakiegoś powodu (a nawet bez powodu) staną się obiektem drwin, będą to bardzo przeżywać.
- Problem z wystąpieniami publicznymi: konieczność wygłaszania referatów, pokazywania prezentacji czy odpowiedź przy tablicy są źródłem stresu dla większości dzieci.
- Nadmiar obowiązków: wielu rodziców organizuje życie dziecka, nie zdając sobie sprawy, że może to być dla niego obciążające. Szkoła i odrabianie lekcji, a także nauka i zajęcia pozalekcyjne mogą zabrać czas potrzebny na odpoczynek, relaks czy rozwijanie własnych pasji.
- Problem ze spełnianiem oczekiwań: przeciętnemu uczniowi trudno jest spełnić oczekiwania rodziców, którzy wymagają świetnych ocen ze wszystkich przedmiotów. Tymczasem dziecko, które nie jest wybitnie zdolne, może nie mieć predyspozycji i możliwość, by świetnie radzić sobie w każdej dziedzinie.
OBJAWY STRESU SZKOLNEGO
Objawy stresu szkolnego łatwiej zaobserwować u małych dzieci, które nie maskują się ze swoimi uczuciami i dolegliwościami. Jednak prędzej czy później każde dziecko zdradza, że męczy je stres.
Do objawów stresu szkolnego zaliczyć można:
- ciągłe bóle brzucha;
- wymioty;
- biegunki;
- utrata apetytu;
- bóle głowy;
- suchość w ustach;
- wzmożone napięcie mięśni;
- drażliwość i ciągłe poddenerwowanie;
- obniżenie odporności organizmu;
- płaczliwość;
- spadek zdolności do koncentracji uwagi;
- apatia;
- zachowania agresywne;
- pojawienie się skłonności do pesymizmu;
- zaniedbywanie czy niechęć do obowiązków;
- postawa typu „wszyscy są przeciwko mnie”;
- zdawkowe i niechętne odpowiadanie na pytania o szkołę;
- niechęć do chodzenia do szkoły objawiająca się np. symulowaniem choroby lub prośbami o pozostanie w domu.
Stres jest naturalnym uczuciem i bywa motywujący. Czym innym jest jednak stres długotrwały, który odbiera chęć do życia, zabija kreatywność, pozytywne myślenie i wpędza w marazm i apatię
SPOSOBY NA STRES SZKOLNY
Gdy rodzic zauważy, że jego pociecha nie radzi sobie ze stresem i żyje w silnym napięciu, powinien wkroczyć do akcji. Czasami wystarczy sama rozmowa lub pomoc w lekcjach, lub opłacenie korepetycji. Należy pamiętać, że lekceważony stres narasta i może stać się dużym problemem. Gdy dziecko nie może poradzić sobie z własnymi emocjami, może to przekładać się na wyniki w nauce, relacje międzyludzkie, w tym łatwość nawiązywania przyjaźni.
JAK POMÓC DZIECKU PRZEZWYCIĘŻYĆ SZKOLNY STRES?
- Przede wszystkim rozmawiaj! Pytaj, jak było w szkole, interesuj się szkolnym życiem dziecka, staraj się doradzać i wspierać – nie tylko w kwestiach lekcji, ale także emocjonalnych.
- Bądź przykładem. Rano jedz z dzieckiem śniadanie i przygotuj drugie śniadanie składające się z produktów, które dziecko lubi, dzięki temu sprawisz mu dodatkową przyjemność.
- Odrabiajcie razem lekcje. Jeśli stres wynika z problemów w nauce, to uda ci się szybko to odkryć i pomóc dziecku, zanim narobi sobie zaległości.
- Zapewnij dziecku relaks i odskocznię od szkoły. Po zajęciach w szkole dobrze jest zgubić stres na rowerze, basenie lub długim spacerze.
- Chwal i nagradzaj, jeśli dobrze radzi sobie w szkole lub naprawdę się stara. Nie zaszkodzi mały upominek lub wspólny wypad na ciastko lub lody po szkole.
- Wspólnie czytajcie lektury i przygotowujcie prezentacje. Dziecko będzie miało szansę przećwiczyć publiczne wystąpienia w gronie rodziny. Wspólne czytanie (szczególnie w przypadku młodszych dzieci) to nie tylko nauka dla dziecka, to również zachęta na przyszłość. Dzieci wychowywane w domu, gdzie rodzice z chęcią czytają, same częściej sięgają po książki.
- Wspólnie analizuj i wyciągaj wnioski. Jeśli dziecko cierpi, bo dostało złą ocenę, nie karć go dodatkowo. Wspólnie zastanówcie się, co poszło nie tak i jak można to naprawić. Pomóż, jeśli nie radzi sobie ze szkolnym materiałem.
- Obserwuj! Nie szpieguj dziecka, ale słuchaj uważnie i obserwuj jego zachowanie. Postaraj się nie przeoczyć okresu, w którym narastają problemy.
- Rozmawiaj o własnych doświadczeniach. Podziel się z dzieckiem własnymi wspomnieniami ze szkoły, by pokazać mu, że wiesz, co przechodzi. Dziel się szkolnym doświadczeniem i śmiesznymi anegdotami.
- Porozmawiaj z wychowawcą. Jeśli z jakiegoś powodu dziecko nie chce mówić o swoich problemach, porozmawiaj z wychowawcą i dowiedz się, jaka atmosfera panuje w szkole, czy dziecko może mieć jakieś kłopoty.
Pomocne mogą także okazać się dodatkowe zajęcia, na przykład trening radzenia sobie ze stresem, zajęcia sportowe lub artystyczne. Mogą być miłą odskocznią od szkoły i szansą na poznanie nowej, być może bardziej sprzyjającej grupy osób
Więcej: https://zdrowie.radiozet.pl/Ciaza-i-dziecko/Zdrowie-dziecka/Stres-szkolny-przyczyny-objawy-skutki-stresu-u-dzieci